Dzięki działaniom realizowanym w ramach Rudzkiej Inicjatywy Lokalnej, trzy lokalizacje w mieście Ruda Śląska zyskały nowe oblicze. Kluczowym elementem tego projektu jest zaangażowanie wnioskodawców, którzy przyczyniają się do proponowanych działań poprzez swój wkład własny. Aktualnie dwie inicjatywy są wciąż w fazie implementacji. W tym roku na realizację projektów lokalnych przeznaczono 100 tys. zł, z czego 70 tys. zł pochodziło z dotacji Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.
Prezydent miasta Michał Pierończyk podkreśla, że inicjatywa lokalna stanowi skuteczne narzędzie aktywizacji społecznej. Z jednej strony mobilizuje mieszkańców do udziału w realizacji projektów, co niekoniecznie musi oznaczać wkład finansowy, ale także może przyjmować formę pracy czy środków materialnych. Z drugiej strony umożliwia realizację inicjatyw, które nie mogłyby zostać sfinansowane w ramach budżetu obywatelskiego.
Trzy zadania ukończone w tym roku skupiały się głównie na nasadzeniach roślin. Obszar Wspólnoty Mieszkaniowej Żeromskiego 4 i 8 przekształcono nie tylko poprzez nasadzenia, ale także poprzez wydzielenie przestrzeni dostosowanej do potrzeb seniorów oraz innych mieszkańców. Dodatkowo zainstalowano tam pojemniki na deszczówkę. W tym przypadku wkładem wnioskodawców było wykonanie pracy oraz zakup ławki z pergolą. Kolejne odmienione miejsca to teren przy Szkole Podstawowej nr 30 oraz przy ul. Latki. Tam również zamontowano pojemnik na deszczówkę, a pracę wkładali sami wnioskodawcy.
Obecnie realizuje się budowę altany ogrodowej wraz z zagospodarowaniem terenu przy obiekcie sportowym TP Jastrząb Bielszowice, gdzie wkładem wnioskodawców jest praca oraz środki finansowe. Natomiast na terenie przy ul. Szpaków planowany jest montaż stołu do ping-ponga. Miasto już przygotowało teren, a wnioskodawca kupi stół i pomoże przy jego instalacji. Warto dodać, że w ramach Rudzkiej Inicjatywy Lokalnej planowany był również festyn w parafii Matki Boskiej Różańcowej w Halembie, jednak nie odbył się on z powodu warunków pogodowych.
Podczas tegorocznego naboru zgłoszono 25 zadań, które później były oceniane. Jak tłumaczy sekretarz miasta Liliana Moskała–Zydra, najważniejsza była gotowość do zaangażowania się wnioskodawcy, a im większy był wkład własny, tym więcej punktów można było uzyskać. Dodatkowo punktowane były m.in. liczba osób popierających projekt, cykliczność projektu czy przyszły koszt utrzymania zrealizowanej inwestycji.
Inicjatywa lokalna, jako forma wsparcia dla projektów realizowanych przez mieszkańców, jest możliwa dzięki ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Definiuje ona także zakres działań, które można realizować za pomocą tego narzędzia. Zalicza się do nich m.in. upowszechnianie tradycji narodowej, działalność na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego, działania w sferze kultury i sztuki, edukację, oświatę i wychowanie, działalność w obszarze kultury fizycznej i turystyki oraz ochronę przyrody, w tym zieleni. Ruda Śląska wprowadziła uchwałę Rady Miasta w sprawie inicjatywy lokalnej już w 2010 roku.
Głównym wyznacznikiem inicjatywy lokalnej jest zaangażowanie mieszkańców w cały proces. Narzędzie to pozwala na realizację działań nie tylko na terenach miejskich, ale także na gruntach należących do innych właścicieli, np. spółdzielni mieszkaniowych. Sekretarz miasta wyjaśnia, że w takich przypadkach konieczna była zgoda właściciela terenu, a także zobowiązanie do utrzymania trwałości efektów projektu przez kolejne 3 lata. Dodatkowo musiało zostać spełnione kryterium ogólnodostępności.
Projekt zdobył wsparcie finansowe od Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii w ramach programu „Pilotażowa edycja inicjatywy lokalnej w ramach Metropolitalnej Szkoły Prototypowania”.